Cờ Vua là môn thể thao đặc biệt

1) Có số lượng người chơi đông đảo

     Trước tiên nói về đặc thù của cờ vua, đây là môn thể thao trí tuệ, có lịch sử tồn tại hơn 2000 năm và có số lượng người chơi khá đông trên toàn thế giới. Theo thống kê của công ty phân tích dữ liệu và nghiên cứu thị trường dựa trên Internet quốc tế YouGov và được FIDE công bố vào năm 2012 thì trên có khoảng 605 triệu người tuổi trưởng thành trên thế giới chơi cờ thường xuyên.

     Mục tiêu của FIDE đến năm 2020, đưa số lượng người chơi cờ vua lên 1 tỷ người. Nếu so với con số 265 triệu người chơi bóng đá do FIFA thống kê năm 2007 thì rõ ràng số lượng người chơi cờ vua trên thế giới là rất lớn.

     Nhìn qua giải Olympiad tại Batumi (Georgia), kỳ đại hội Olympiad lần thứ 43, với số lượng đội tham dự nhiều nhất từ trước đến nay. Đã có đến 185 đội nam (920 kỳ thủ), 151 đội nữ (748 kỳ thủ) đến từ 185 quốc gia tham gia tranh tài. Nó gấp 4 lần số quốc gia tham gia thế vận hội Olympic mùa hè Tokyo 2020. Điều đó cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của cờ vua ở khắp nơi trên thế giới.

     Khác với môn thể thao vua là bóng đá, người chơi cần phải có một quả bóng và ít nhất 10 cầu thủ (đá fusal) hay 22 cầu thủ (đá sân cỏ). Ngoài ra cần phải có một khoảng đất đủ rộng để có thể chơi. Còn với cờ vua, đôi khi chỉ cần một cái điện thoại chúng ta dễ dàng chơi với máy hoặc chơi online với người chơi ở tận châu lục khác. Cờ vua, già trẻ lớn bé, trai gái đều chơi được tất, không như bóng đá. Thậm chí những người khuyết tật hai chân, một tay, câm, điếc, mù…đều có thể chơi được.

     Số lượng người chơi cờ vua ở Việt Nam là khá lớn. Danh sách do Liên đoàn cờ Việt Nam quản lý ID tính đến cuối năm 2018 là 2492 VĐV. Tuy nhiên thực tế con số người chơi cờ nghiệp dư (không có đăng ký ID) là rất lớn

2) Ngồi một chỗ nhưng lại tiêu hao Calo

     Theo như một nghiên cứu biểu diễn thực nghiệm tháng 10/2018 tại giải Isle of Man (Đảo Man), ban tổ chức đã yêu cầu một số kỳ thủ đeo máy theo dõi tim và Calo. Kết quả thu được khá thú vị, ví dụ như GM Mikhail Antipov ngồi một chỗ thi đấu đốt cháy 560 calo trong hai giờ chơi - tương đương với chạy khoảng 8 km hoặc bơi lội trong một giờ.

     Nguyên nhân là khi người chơi căng thẳng khiến não bộ cần nhiều oxy và máu. Nhịp tim cao thúc đẩy hô hấp. Mặc dù vận động viên cờ vua chỉ ngồi một chỗ và hít thở, nhịp tim của họ có thể tăng lên tới hơn 110 để đáp ứng và lượng calo đốt cháy có thể tương đương với những vận động ở cường độ vừa phải.

     Điều này cho thấy cho thấy cờ vua cũng là môn thể thao vận động vì tiêu hao Calo. Tuy nhiên, tranh cãi về cờ vua là môn thể thao vận động hay không sẽ còn kéo dài và Ủy ban Olympic vẫn đang cân nhắc có nên đưa cờ vua vào nội dung thi đấu hay không cũng vì lý do này.

3) Lợi ích to lớn

     Các nghiên cứu về lợi ích của cờ vua với giáo dục đã chứng minh rằng môn thể thao trí tuệ này giúp trẻ thông minh hơn bằng cách phát triển rất nhiều kỹ năng như: sự tập trung, trí tưởng tượng logic, sáng tạo, khả năng tư duy cụ thể, trừu tượng, khả năng đánh giá tình huống, phân tích, lập kế hoạch, tính kỷ luật.

     Một nghiên cứu có quy mô lớn về chương trình cờ vua ở thành phố New York, với sự tham gia của hơn 100 trường học và 3000 học sinh đã chỉ ra rằng: Kết quả học tập môn tiếng anh và môn toán của những học sinh học Cờ vua luôn luôn cao hơn các học sinh không học cờ.

     Với những kỳ thủ trưởng thành, cờ vua vẫn là một công cụ tuyệt vời để cải thiện tư duy chiến lược, lý trí, cũng như các kỹ năng lập kế hoạch. Hơn nữa, nó là một khoản đầu tư vật chất rẻ tiền (bộ cờ vua) để đổi lấy vài giờ vui vẻ.

     Môn cờ vua đã được đưa vào chương trình giảng dạy của các trường tiểu học tại các nước phát triển (như Nga, Mỹ, Singapore). Còn tại Việt Nam, môn cờ vua cũng được xem là một môn năng khiếu được nhà trường khuyến khích học sinh tham gia. Nó rất phù hợp với thể trạng – tính cách của con người Việt Nam.